Houtoven

 

Al vanaf het begin dat ik met keramiek bezig was, en het proces van klei en glazuur bakken een beetje begreep, was het mijn wens om een houtoven te stoken.

Na het elektrisch en met gas stoken (raku) was de volgende stap het bouwen van een houtoven.

Maar hoe ziet zoiets er uit, waar moet je rekening mee houden en is het echt mogelijk om met hout een temperatuur van 1300 graden te halen? Research dus, googlen natuurlijk en het boek van Frederick Olsen aangeschaft.

En op zoek naar een Nederlandse pottenbakker die ervaring heeft met houtovens. Gelukkig was daar Bert Wieman, aan wie ik te danken heb dat mijn droom werkelijkheid werd.

Ik had natuurlijk een paar eisen: de oven moet binnen een redelijke tijd met een paar mensen te stoken zijn. Bovendien wilde ik geen keramische vezeldeken gebruiken.

Daarna begon het schetsen van de oven, hoeveel materiaal had ik nodig voor een oven van ongeveer 80 bij 80 cm? Hoe groot worden dan de vuurgangen, de grootte van de opening naar de schoorsteen en hoe hoog de schoorsteen?

Even later kon ik eigenlijk al de schetsen in de prullenbak gooien, toen ik een partij vuurvaste stenen van een afwijkende maat kon overnemen.

 

Dan maar gewoon beginnen...

 

Eerst 2 stelcon-platen op de plaats waar de oven moest komen gelegd en een afdak gebouwd. Daarna een laag dikke isolatiestenen neergelegd en het puzzelen kon beginnen en dat viel niet mee met stenen van 8 x 12 x 20 cm, elk 8 kilo wegende.

Ongeveer een half jaar later stond er een oven, beetje groter dan de bedoeling was: 80 x100 x 120, maar het stoken kon beginnen.

Ondanks dat de stenen 20 cm dik zijn, isoleren ze niet voldoende en kwam de temperatuur niet boven de 1100 graden. Duidelijk was dat er een isolerende laag moest komen, maar ik wilde nog steeds geen vezeldeken.

Ik had wel de beschikking over een lading laagbakkende rode klei en met in gedachten de perfecte isolatie van adobes (leemhuizen), heb ik deze klei gemengd met zaagsel en vermiculiet en heb daarmee een 10 cm dikke laag op de oven aangebracht.

Nadat deze laag goed gedroogd was, wat niet meeviel in een koude en natte winter, hebben we de oven opnieuw gestookt en nu werkte hij perfect!

Ondertussen hebben we de oven nu ongeveer 25 keer gestookt en er zout ingebracht tijdens het stoken.

De resultaten zijn elke keer weer verbluffend. Het zout, de as-neerslag en het pad dat het vuur volgt geeft effecten die niet op een andere manier te realiseren zijn. Voor mij is dit de essentie van keramiek: zien wat het vuur met de klei en de glazuur doet.

 

Wegens overlijden van Anneke wordt er alleen door een geselecteerde groep gestookt.